VOOR EEN VLOTTE VERTONING:

klik op PLAY en daarna op pauze. Laat de Play Bar vullen tot de helft (internetverbinding) klik daarna opnieuw op PLAY.

FOR A SMOOTH DISPLAY OF THE SHOW:

Click on PLAY and then pause. Let the PLAY-BAR run for a while (internetconnection) and click again on PLAY.

PART 2 - Oude school - schoolfoto 1938 - optrekken van een huis - Gerard Beckers.

TIME 13 min. Om het beeld te vergroten klik op de pijltjes.

Op 18 juni 1939 werd in de nis van de gevel van de school een Heilig Hartbeeld geplaatst. De school was vroeger een hulpkerk. 

De geschiedenis van de zusters in Hulst (van de St. Vincentiusorde Dendermonde) begint in 1938. De laatste zusters waren zuster Adolfine en zuster Marie-Leontine. Beiden waren 47 jaar in Hulst. En zuster Cecaire die zich eveneens 32 jaar heeft ingezet voor de Hulstenaren.

De school en het klooster werd afgebroken in 1998 om te wijken voor de bouw van het buurthuis "De Griffel".

Home

 TEKSTINFORMATIE VAN JOS DEYGERS

Hoofdstuk II.

100 jaar geleden in Hulst.

                              Periode 1912 – 1934. Pastoor L.Scrayen 

1912 :

Op  7 januari : De kerkfabrieksraad wil als  zijn deel inde goederen die St Martinus kerk van Tessenderloo de gronden, gebouwen en meubelen dienende  te Hulst tot de eredienst  aannemen, doch “ wijgert” de voorwaarde er door den kerkraad van Tessenderloo bijgevoegd, te weten van eene schuld van 6.000Fr(148.74 €) over te nemen, gemaakt bij het oprichten der gebouwen te Hulst.

Op 23 Januari :   1) De kerkraad neemt aan het nieuwe voorstel van den kerkraad van St Martinus, te weten :als zijn deel in dezer goederen te bekomen zuiver en onbelast  en mits verplichting aanspraak te maken : de gronden en gebouwen gelegen te Hulstsectie B:Nr. 1091 a, groot 7,2 are ; Nr. 1091 b, groot 2,1 are ; Nr. 1091 c, groot 11,7 are en Nr. 1092 a , groot 36,7 are, alsook de meubels zich in de kerk van Hulst bevinde.

         Ik beloofde daarbij dat “alswaar” de kerk van Hulst zich eenen nieuwen preekstoel zou aanschaffen , de oude ,zonder vergoeding aan St Martinus kerk zou teruggegeven worden.

2) De kerkraad vraagt oprichting aan den gemeenteraad  van een kerkhof en verzoekt dat deze daartoe,alsook voor de definitieve kerk en pastorij, eene gedeelte zou aankopen  der “cadaster “  Nrs. 1128 a ,1159 b , 1159 d en 1158.

Op 6 Mei : De Gemeente koopt de gronden aan , een stuk  ervan westwaarts gelegen en horende toe aan Mijnheer Janssen, Burgermeester van Tessenderloo.

Op 23 Juni : Stichting van den Werkliedenbond .

Op 30 Juni : Stichting eener Ziekenkas (Hulp in Nood) voor de werklieden.

Op 13 Oogst : Kerkvisiet : Communies 13.808.

                                          Het personeel in de scholen bleef onveranderd.

1913                                 

Het werk van de Arme Kerken werd op 1 januari opgericht,

een maandelijkse aanbidding (1 uur) op de 4^e zondag na het lof.

Het jaarlijks lidgeld bedroeg 0.4 Fr.(ca.1 Eurocent).

In februari opening van de missie door 2 bruine paters van Hasselt.

Op 28 maart werd deeling gepasseerd met de fabrieksraad (Noot : kerkfabriek) van Tessenderloo, waar deze afgestaan heeft aan de kerk van Hulst de cadastrale percelen Nrs : 1091a , 1091b , 1091c en 1092a sectie B alsook de meubels der kerk volgens beraadslaging van 7 en 23 Januari 1912,advies der gemeente van 6 Februari 1912 , van het Bisdom van 2 Maart 1912 van de deputatie op 22 Maart en een Koninklijk Besluit van 25 Februari 1913.

De deeling is goedgekeurd den 14 November 1913.

De kerkfabriek machtigde de pastoor om de heer Martens, een bouwdeskundige uit Stevoort, (en Lennertz van Leuven) een voorlopig plan en de kostenraming te laten opmaken voor een nieuwe kerk (op 6 juli 1913). 

                                                                                                                                                                     De Zusters Annunciaties van Huldenberg (Brabant) zijn zich komen vestigen in Hulst op 15 september 1913. In een huis ,gebouwd door de pastoor, verbleven deze zusters in de westen- en de oostenkant was bedoeld voor de “bewaarschool”, dit huis was gelegen langs het plein waar later de kerk zal komen te staan. Jufrouw Strauwen werd vervangen door een zuster.

In hetzelfde jaar heeft de E.H.Deken Van Swijgenhoven het kerkhof gewijd, en er werden 14.953 communies uitgereikt.  

 ”Kerkvisiet” op 27 oktober door de deken van Beringen.

1914

EERSTE WERELDOORLOG.

Mijnheer pastoor stelt, op 4 januari, aan de  kerkfabriek voor om de huidige kerk met woonhuis en “aanpalingen “ te kopen voor 10.000 Fr. –  de kerkfabriek besluit de eigendommen te laten schatten.

Op 1 maart besluit de kerkfabriek de kostenraming ten bedrage van 84.208,14 Fr. (2087.47 €), door Mijnheer Martens opgemaakt, te laten uitvoeren indien de bovenvermelde 10.000 Fr. (247.89 €) en de gift van de pastoor van 18.069,38 Fr. (447.93 €) worden bekomen. Ook zullen subsidies aangevraagd worden alsook de verkoop van huidige gebouwen laten uitvoeren.Verschillende instanties : de gemeente (1/3 subsidie), het bisdom en de commissie van monumenten te Brussel hebben hun toelating gegeven.

18 Oogst 1914 : Groote doortocht der Duitschers door Hulst. Zij pleegden geene groote wandaden, zij namen eenige hennen en drank in “verwanten “ wijnen kelder (?).

   28 September : op die zondag ,na in Beeringen brand is geworden, sloeg een deel Duitsche soldaten neer in Genenbosch onder Quaedmechelen – op 28 September, in wagen,  kwamen twee soldaten , van dien hoop, naar Hulst over de beek ; vielen de huizen binnen , eischten drank, dwongen de menschen mede te gaan en losten geweerschoten, zoodat iedereen op de vlucht ging : zij vielen ook in de pastorij, roofden wijn en kleederen, schoten door de plafonds en de brandkas. Voor in een der eerste huizen van Pael vielen zij van dronkenschap neer en sliepen zij uit . Het schijnt dat deze soldaten gestraft werden door de Duitschers daar zij zonder bevel zich afgezonderd hadden.

Er werd ook kosteloos, soep uitgedeeld aan de armen van de parochie, betaald door mijnheer pastoor en duurde tot eind juli 1915 ( koste 2724,65 Fr. Of 67.54 €).

Aantal communies : 15430. Geen” kerkvisiet “.

1915.

In januari begon de uitdeling van graan en klederen, gesteund door het Nationaal Commiteit, de gemeente “armbureel” en giften.

Deze actie werd beheerd door de pastoor tot en met oktober 1917 (kostprijs: 30350,90  Fr.  of  752.38 €)

De lagere scholen werden door de parochie voor 10 jaar aangenomen, dit wil zeggen tot 1 november 1925.

Op 17 november, om 9 uur, werd  er een gratis uitvaartdienst  gehouden voor Joseph Vrijs, soldaat van Hulst, gestorven voor het Vaderland op 12 december 1914, in Calais (Frankrijk - in het hospitaal).

Op 20-12-1914 ingeschreven in de Burgerlijke Stand in Tessenderlo (Nr. 920) , hij was de zoon van Bernardus Vrijs en Vandervoort Maria Theresia .

Hij was gehuwd met Maria Theresia Coenen.

                                                                                                                                                       Communie-uitdeling : 13.600. “Kerkvisiet” op 20 juli.

1916.

De missie bijeenkomst viel op zaterdag 5 februari en werd gehouden door twee Redemptoristen, einde op 15 februari.De aanneming der lagere scholen werd goedgekeurd : de  schoolraad bestaat uit Mijnheer Brisach, voorzittter;  L.Boels , hoofdonderwijzer en L.Scrayen ,pastoor. Zuster Overste Josephina werd op 28 augustus gevierd om haar 50-jarig professie. Op 1 oktober werd hulponderwijzer Karel Hermans vervangen door Lambert Testelmans. De bedeling van schoolsoep en een boterham werd gestart in november gesteund door Nationaal Commiteit tot aan de wapenstilstand .Het kerkvisiet werd gehouden door E.H.Nulens van “Coursel” , daar de deken van Beringen door de “Duitschers” gevangen genomen was .

Communie-uitreikingen : 13.760 hosties.

1917.

Er werd een geldinzameling gehoudenter gelegenheid van de 50 jarig priesterschap van E.H.de Bisschop (28 april) , een herinneringsprentje werd aangeboden.Op het feest van St. Jozef werd een biddag gehouden voor het Vaderland

(Noot: St .Jozef is de patroonheilige van België ).

Rond midden Augustus van dit jaar, zijn er 43 kinderen van Luik door de menschen der parochie opgenomen : sommigen zijn niet langer dan drie weken gebleven ; doch het grootste getal is verschillende maanden gebleven, en eenige meer dan een jaar.

In 1918 zijn rond denzelfden tijd nog vijf van die kinderenteruggekomen. 

Kerkvisiet : 12 September en Vormsel op 1 October.

Communies in 1917 : 13.550 hosties.

1918.

Begin van de maand mei zijn de E.Zusters weggegaan, de twee leerkrachten zijn vervangen geworden door Léon Persoons  (lagere graad)

en door juffrouw Van Thielt (“bewaarschool”) beiden van Tessenderlo.

Op 7 juni een gedurige aanbidding van het H.Sacrament (van 08 u. tot ca 16u.).Het kerkvisiet was op 8 juli.

Met de hulp van een kruisheer van Diest , E.Pater Enclaer , werd op 20 oktober een “intronisatie”( plechtige huldiging) gehouden van het H.Hart in de gezinnen, die met buitengewone godsvrucht werd voltrokken.

N.B. Op 4 mei 1918 besliste de gemeenteraad, dat de plannen van architect Deré  uit Hasselt voor het bouwen van een kerk, uit te voeren, met als aannemer H.Bollen uit Uikhoven.  

16 November : De Groote aftocht der Duitschers geschiede hier voornamelijk op 16,17,18,en 19 November.

Twee nachten hebben zij in de kerk gelegen ;den nacht van 17^e  op 18^e 

en dien van 18^e en 19^e :

dezen laatsten nacht waren het “mariniers ”ten getalle van 160 man.

Die doortrekkende troepen hebben op verschillende plaatsen cannonkogels achtergelaten , waardoor hier op  5^e December een verschrikkelijk ongeluk heeft plaatsgehad.

Ten 8 u ’s morgens is alhier , door onvoorzichtigheid van kinderen , een duitsche cannonkogel ontploft met ijselijke gevolgen.

Op een afstand van de kerk van rond de 150 meter speelden kinderen aan dien cannon-bol .

De genaamde Alfons Lemmens ,13 jaar oud, hebbende met  Sinksen zijn plechtige 1^e communie gedaan , wilde hem (sic:de kogel) uiteendoen : sloeg hem daarom met de kop tweemaal op de kasseien en vees toen aan de vijs.

Dit deed de slaghamer of slager springen en de wiek vuur vatten en dampen.

Toen gingen veel kinderen loopen, doch Lemmens bleef erbij zitten en na eenige seconden sloeg de kogel in duizend stukken.

Lemmens werd het hoofd afgeslagen en van den steenweg in den gracht gesmeten.

Willemoons Gerardus, daar slechts twintig meters af wonende en die naar school ging wordt een groot stuk uit het hoofd geslagen en was ook op den slag dood . Werden zwaar gekwetst :

Rutten Louis, dien de darmen verwoest werden, hij was van 1905, Rutten Alfons, zijn broeder, van 1907, die in de rug en den buik getroffen wordt ; Reusen Louis , een stuk ijzer door het gat in  den buik kreeg ,hij was van 1907. Reusen en Rutten Louis stierven  nog ’s avonds in het gasthuis en Rutten Louis  (Noot: Het moet Alfons zijn ) des anderendaags om 9 u. ook in het  gasthuis.

Engelen Margaretha ,van 1908 , kreeg ook een stuk ijzer in den buik , doch genas zonder operatie.

Werden nog gekwetst :

Duts Alfons en Boonen Leonard. Deze kregen diepe wonden, doch slechts vleeschwonden.

Werden heel licht geraakt Sas Joseph en Swerts Felix.

Van het huis van Frans Willemoons werden de ruiten en de gevel beschadigd.                                  

Wij hebben een ijzeren kruis op ’t graf der kinderen geplaatst en daarvoor in de kerk rond gehaald de som van 105 Fr. en 30 centiemen(2.61Euro)

8 December. Toewijding van ’t Land aan ’t H.Hart  en communies 13.500.

1919.

2 februari . Een biddag werd gehouden voor ’t heil van het vaderland : uitstelling van het H.Sacrament van de mis tot na het lof van 14 uur 30.

30 April. Oprichting van ’t Vlaamsch Verbond in de parochie :

de heer Boels hield de namen der leden.

1 Mei. In de bewaarschool werd Juffrouw Van Thielt vervangen door Juffrouw Bertha Broekmans.

                                                                         15 Oktober. "Kerkvisiet"

er werden 7.500 communies uitgereikt.

1920.

Op 24 juli werd aan de kinderen van Hulst én van Tessenderlo het vormsel toegediend,  door E.H.Jacques Laminne,  de nieuwe  hulpbisschop, ook werd een kerkvisiet gehouden. Hij is ook vanuit de pastorie, onder de “hemel”( baldakijn) naar de kerk gebracht, gaf aldaar de “benedictie”( zegening) met het H.Sacrament. Hij bezocht onderweg de kinderen in de catechismusles, tijdens de ondervraging antwoorden zij “zeer” goed. In de kerk sprak hij tot het “volk”.

Daarna heeft de eerwaarde heer de leden van de kerkfabriek ontvangen, die de eed aflegden, tekende het register.

Tijdens het wegrijden naar Beringen heeft de hulpbisschop het vormsel toegediend aan Antoon Janssens, zoon van Louis en Vuegen Virginia, die ziek was.

                 Juffrouw Sterckx ,van Tessenderlo, is op 1oktober in dienst getreden als lerares in de nieuw opgerichte klas.

De 2^e zondag van de advent is in de hoogmis een tridium begonnen, begeleid door een eerwaarde pater Redemptorist.

Aantal communies : 7.400.

1921.

Mevrouw Boels deed een omhaling in kerk voor het werk van St Jozef, in de week na de 19^e zondag na Sinksen (25 september) resultaat : 54 Fr. (1.34 €).

Op 7 november was er kerkvisiet,  aantal communies 7.000.

De jaren van 1922 tot en met 1928 zijn niet vermeld in het memorie–boek.

N.B. :Op 16 augustus 1923 was Zeer Eerwaarde Heer Senator Eugène  Keesen overleden, oud-pastoor van Tessenderlo, te Brussel.

Hij was geboren op 3 april 1841 te Gingelom (Limb.) 

1924 

Aanvang van de kerkbouw, volgens gewijzigd plan , echter het werk werd voor                                  een tijd stilgelegd wegens gerechtelijke strubbelingen.

1927          De pastorie werd afgewerkt. 

In 1928      De bouw van de kerk werd voltooid.

1929

Het zevende bisschoppelijk schrijven 

handelde over dat, op 21 maart 1929 door E.H.Spaas ,deken van Beringen, de nieuwe parochiekerk werd gewijd en een kruisweg werd opgericht,op 27 maart 1929,  door E.H.kanunnik Mathias Deckers kruisheer, als afgevaardigde van zijn excellentie Josephus Ludovicus Kerkhofs bisschop van Luik. Dan volgt de machtiging gegeven op 25 maart 1929 in opdracht van C.C.Lucas, kanselier.

Krachtens de aan mij verleende opdracht, heb ik, fr.Mathias Deckers, de kruisweg met de eraan verbonden aflaten, in vermelde plaats, volgens de voorschriften van de Congregatie van de aflaten van 10 mei 1742 opgericht. Als getuigenis der waarheid heb ik dit eigenhandig neergeschreven op 28 maart 1929.

                                  Getekend : fr.M.Deckers , kruisheer.

In 1930

werd Pastoor Scrayen op rust gesteld en werd tijdelijk vervangen door Pater Maurice Coomans van de abdij van Tongerlo tot 1934.

In 1931    was de bouw van de parochiezaal voltooid. 

Eveneens in 1931 werden de bond van het Heilig Hart, voor mannen, alsook  de Eucharistische Kruistochten, voor de kinderen opgericht.

N.B. Tussen de rekeningen van de parochie vond ik een factuur en een ontvangkaart van Henri, (Antonius) Goeleven uit Diest op datum van 13 mei 1931. Hij is een neef van mijn overgrootmoeder

( haar foto is te zien in de eeuwentemmer Nr 1 jaargang 6 maart 2007)!

          Het aantal H.Communies van de volgende jaren werden opgetekend:

           1930 : 8700     1931 : 19.000       1932 : 19.400  en 1934 : 19.500.

1932  

Op 29 januari, werd het diploma van aansluiting , bij de bond van Het Heilig Hart aan onze parochie  bezorgd.

Het duplicaat werd op 31 augustus 1944 aan pastoor Hendrickx bezorgd.

1934.

Volgende notities worden voortaan geschreven door Julius Moris ,die pastoor werd van deze plaats bij benoeming op 29 maart 1934 door monseigneur Kerkhofs, bisschop van Luik. Deze brieven kwamen toe op 4 april en de aanstelling gebeurde door E.H.Spaas, deken van Beringen , die de aanstellingsakte op 10 mei 1934 ondertekende ,samen met de EE.HH.Jan Beets, pastoor van de ST Martinuskerk van Tessenderlo en Frederik Karel Coopman, pastoor van Genendijk.

N.B. Hier volgen wat meer gegevens over de kinderen welke gestorven zijn op

05-12-1918, door de ontplofte kanonkogel:

Lemmens Alfons : ° Tessenderlo 02-01-1906, Z.v. Benedictus en Geyskens Maria Lévina

Willemoons Joannes Gerardus : ° Meerhout , 26-07-1910 Z.v. Franciscus en Van Wesemael Maria

Reusen Alfons Louis : ° Tessenderlo , 08-01-1907 Z.v. Augustinus en Engelen Maria Constantia.

Rutten  Frans  Louis : ° Tessenderlo , 07-03-1905 Zonen van : Henricus en Fanseer Maria Elodia

Rutten Louis Alfons : ° Tessenderlo , 03-05-1907

Hier eindigt het 2^e hoofdstuk . Het 3^e hoofdstuk begint april 1934 tot eind juni 1943, de periode van E.H.Jules Moris als pastoor van parochie van Hulst.

                                                                                                               Deygers  Jos

Deze teksten zijn overgenomen zoals ze destijds zijn genoteerd. De teksten die in het latijn waren opgeschreven zijn vertaald door Frans Van Thienen. 

Pagina 3/ Naar de molen met de hondenkar.

Home

Contact